Odzyskany Pontyfikał Płocki upamiętniony na monecie Mennicy Polskiej

14 kwietnia 2015

Po 75 latach Polska odzyska Pontyfikał Płocki, księgę liturgiczną pochodzącą z XV wieku, skradzioną przez Niemców w 1940 r. Mennica Polska, będąca mecenasem kultury i dziedzictwa historycznego, wybiła monetę przedstawiającą ten bezcenny manuskrypt.

Pontyfikał Płocki, średniowieczna księga liturgiczna składająca się z 214 pergaminowych kart, zawierających opisy obrzędów kościelnych, została skradziona ze skarbca biskupstwa płockiego w 1940 r. Rękopis stanowi jedną z najstarszych tego typu ksiąg, jakie zachowały się na ziemiach polskich. Aktualnie znajduje się on w bawarskiej Bibliotece Państwowej (Bayerische Staatsbibliothek) w Monachium, gdzie trafił w 1973 r. po jego sprzedaży za pośrednictwem domu aukcyjnego Hartung & Karl.

W 1977 r. o zwrot monety ubiegał się biskup płocki Bogdan Sikorski. Kolejne wnioski rewindykacyjne składano systematycznie od 1984 r. To właśnie dzięki tym staraniom 15 kwietnia br. w Warszawie minister kultury i wyznań Bawarii Ludwig Spaenle, w obecności ministra spraw zagranicznych RP Grzegorza Schetyny, przekaże biskupowi płockiemu Piotrowi Liberze polską księgę liturgiczną.

Srebrna moneta upamiętniająca Pontyfikał Płocki ukazała się w serii „Utracone dzieła sztuki”. W ramach kolekcji prezentowane są najznamienitsze dzieła polskiej spuścizny kulturowej, które zostały skradzione lub zniszczone w wyniku działań wojennych. Oryginalne zdobienia na lustrzanej powierzchni monety wykonano m.in. technologią druku cyfrowego.

Awers monety przedstawia stylizowaną ramę obrazu ozdobioną selektywnym złoceniem. Po jej wewnętrznej stronie widnieją napisy: „NIUE ISLAND” (emitent), 2015 (rok emisji), 1 DOLLAR (nominał), Ag 999 (próba srebra) oraz m/w (znak menniczy). W dolnej części monety znajduje się portret Jej Wysokości Królowej Elżbiety II w owalnej ramie, na której widnieje nazwa serii „UTRACONE DZIEŁA SZTUKI” oraz napis „ELIZABETH II”. Pusta rama na awersie monety w symboliczny sposób mówi o powojennym losie bezcennego manuskryptu.

Rewers monety umiejscawia Pontyfikał Płocki w kontekście historycznym. Obok wielobarwnego wizerunku pontyfikału widnieje Bazylika Katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku, gdzie pierwotnie przechowywano księgę liturgiczną. Elementy dekoracyjne na rewersie nawiązują do zdobień na Drzwiach płockich. Rewers dodatkowo zdobią trzy kryształy SWAROVSKI ELEMENTS. Nakład monety wynosi jedynie 450 szt. Jest ona oferowana w specjalnie zaprojektowanym opakowaniu.

Dotychczas w serii „Utracone działa sztuki” ukazały się monety „Piękna Madonna z Torunia”, „Portret Młodzieńca”, „Podwójny Portret Elizy Pareńskiej” oraz „Kielich z Opactwa Tynieckiego”. Moneta jest dostępna w sklepach stacjonarnych oraz w sklepie internetowym Mennicy Polskiej. http://sklep.mennica.com.pl/pontyfikal-plocki-ag-1-dolar/.