Jak działa ETF oparty na złocie?

29 marca 2022

ETF na złoto to sposób na inwestowanie w kruszec bez jego fizycznego zakupu. Na czym dokładnie polega taki instrument finansowy? Jak działa i kogo może zainteresować? Czy jest lepszym wyborem niż złoto inwestycyjne w postaci monet bulionowych i sztabek?

Dynamiczny rozwój rynków finansowych, a także automatyzacja i informatyzacja handlu na giełdach, stworzyły przestrzeń do powstania wielu nowych produktów inwestycyjnych. Dzięki nim można m.in. uzyskać ekspozycję na zmiany ceny instrumentu bazowego, np. indeksu akcyjnego, koszyka obligacji czy właśnie złota. Jeśli chodzi o to ostatnie, to na inwestycję bez fizycznego zakupu kruszcu pozwalają przede wszystkim kontrakty CFD oraz ETF-y na złoto. Poniżej skupimy się na tych ostatnich, które w odróżnieniu od kontraktów mogą zainteresować zarówno inwestorów krótkoterminowych, jak i osoby nastawione na inwestycję trwającą od kilku miesięcy do nawet kilku lat.

Fundusz typu ETF – złoto „papierowe” naśladujące prawdziwy kruszec

Samo określenie ETF jest skrótem nazwy produktu inwestycyjnego (exchange-traded fund), który stanowi rodzaj niskokosztowego funduszu inwestycyjnego, powstałego w ściśle określonym celu. Tym ostatnim jest zawsze naśladowanie zmian kursu określonego aktywa bazowego, czyli m.in. właśnie złota. W odróżnieniu od tradycyjnych funduszy jego zadaniem jest generować wyniki możliwie najbliższe tym, które uzyskuje śledzony surowiec, indeks czy koszyk innych instrumentów finansowych.

ETF na złoto to zatem nic innego, jak rodzaj funduszu otwartego, którego rolą jest podążanie za zmianami rynkowej ceny kruszcu. Inaczej mówiąc, jeśli w danym okresie kurs złota wzrośnie np. o 10%, to o taką samą wartość powinna zmienić się cena ETF-u na złoto. Identycznie działa to przy spadkach, przy czym warto podkreślić, że w obu przypadkach możliwe są nieznaczne odchylenia zmiany wartości ETF-u i kursu złota.

ETF na złoto fizyczne a fundusz z replikacją syntetyczną

Co ważne, ETF może dążyć do odzwierciedlenia zmian ceny kruszcu na kilka sposobów, pomiędzy którymi występują bardzo istotne różnice. Sposoby te można podzielić na dwa podstawowe rodzaje: replikację fizyczną oraz replikację syntetyczną. Na czym one polegają?
Z tej pierwszej metody korzystają ETF-y na złoto fizyczne, w przypadku których dochodzi do faktycznego zakupu złotych sztabek. Takie fundusze mają pokrycie w złocie, ale nie zawsze jest ono pełne. Inaczej mówiąc, wartość fizycznego metalu, które jest w ich posiadaniu, nie zawsze odpowiada wartości wszystkich wyemitowanych przez nie jednostek. ETF-y, które są w 100% zabezpieczone kruszcem, z oczywistych względów stanowią zdecydowaną mniejszość.

Na rynku działają też ETF-y, które w ogóle nie przewidują zakupu fizycznego kruszcu. Ze względu na złożoność związanych z nimi zagadnień, nie będziemy jednak szerzej opisywać szczegółów ich działania. Wspomnijmy jedynie, że takie fundusze mogą np. zawiązywać umowy z bankami inwestycyjnymi na „dostarczenie” określonej stopy zwrotu (tzw. transakcja SWAP), czyli w tym wypadku takiej, która odpowiada zmianie ceny złota. Siłą rzeczy pojawiają się tutaj zatem dodatkowe formy ryzyka, m.in. możliwość niewywiązania się z warunków umowy w wyniku np. bankructwa instytucji będącej stroną umowy.

ETF na złoto w pełni zabezpieczony kruszcem – najlepszy wybór?

Osoby, które chciałyby zarabiać na zmianach cen kruszcu w krótkim terminie, bez większych obaw mogą wybrać ETF na złoto częściowo zabezpieczony metalem lub niezabezpieczony nim w ogóle. To rozsądne rozwiązane, gdy liczą na wzrost kursu złota w najbliższych tygodniach czy miesiącach, i po tym czasie planują zamknąć swoją inwestycję. W tej sytuacji nie muszą martwić się przechowywaniem fizycznego kruszcu ani późniejszymi poszukiwaniami jego nabywcy.

Jeśli jednak rozważana jest inwestycja w złoto z myślą o długim terminie, np. kilkunastu miesięcy czy kilku lat, to warto skoncentrować się na ofercie ETF-ów w pełni zabezpieczonych fizycznym kruszcem. W ich przypadku nie ma ryzyka, że dojdzie do „rozjazdu” wartości jednostek funduszu i rynkowej ceny złota, czy też bankructwa skutkującego utratą kapitału przez inwestorów. Wspomniane fundusze trzymają sztabki w dobrze strzeżonych skarbcach, a niektóre z nich dodatkowo dają uczestnikom możliwość zażądania dostarczenia fizycznych sztabek (ze względu na koszty transportu opcja jest dostępna wyłącznie w przypadku wysokokwotowych inwestycji).

Zalety funduszy ETF na złoto

Dla większości inwestorów najlepszym wyborem są ETF-y na złoto z pełnym pokryciem w kruszcu, ale warto podkreślić, że praktycznie każdy fundusz typu ETF ma pewien zestaw istotnych zalet. Zaliczają się do nich niskie koszty zarządzania (znacznie niższe niż w przypadku tradycyjnych funduszy zarządzanych aktywnie), a także możliwość łatwego zakupu i sprzedaży jednostek funduszu. 

Aby móc inwestować w ETF-y na złoto, wystarczy posiadać rachunek inwestycyjny u brokera. Samo nabywanie i sprzedawanie jednostek funduszu zajmuje krótką chwilę i wygląda praktycznie tak samo, jak w przypadku handlu np. akcjami giełdowymi. Co więcej, handel jednostkami ETF wiąże się z niskimi prowizjami transakcyjnymi, a ich przechowywanie nie kosztuje nic lub podlega niewielkim opłatom i pozostaje w gestii brokera oferującego rachunek.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Warto pamiętać, że mimo licznych zalet żaden ETF na złoto nie zapewni takiego spektrum korzyści, jak złoto inwestycyjne w postaci sztabek czy monet bulionowych. Jeśli tylko inwestycja w złoto nie ma charakteru krótkoterminowego, to będą one najlepszym wyborem, ponieważ gwarantują możliwość swobodnego korzystania ze wszystkich właściwości fizycznego metalu. Takie produkty są bardzo trwałe, w zasadzie niezniszczalne, a do tego mogą pozostawać pod pełną kontrolą ich posiadacza i być przechowywane w dowolnym miejscu. Wszystko to sprawia, że idealnie nadają się do długoterminowego przechowywania majątku w kruszcu w celu ochrony przed inflacją czy niepewnymi czasami.