Dlaczego złoto zmienia kolor?
Złoto – synonim luksusu i oznaka wysokiego statusu – od wieków jest wysoko cenione i uznawane za najszlachetniejszy z kruszców, zarówno do wyrobów jubilerskich, jak i inwestycyjnych. Dlaczego? Ponieważ jest miękkim i kowalnym metalem, co sprzyja produkcji ozdób oraz wyrobów złotniczych, jest także surowcem wyjątkowo odpornym na niszczące działanie czynników zewnętrznych.
Złoto – metal szlachetny
Czyste złoto nie roztwarza się w wodzie ani nie utlenia na powietrzu, ulega jedynie rozpuszczeniu w tak zwanej wodzie królewskiej (łac. aqua regia – czyli mieszaninie stężonego kwasu solnego i azotowego), zasadowych roztworach cyjanków oraz w rtęci – tworzy wówczas amalgamat. Odporność złota na działanie kwasu azotowego, który roztwarza srebro oraz inne metale, była przez lata wykorzystywana jako próba na jego faktyczną obecność w monetach.
Próby złota
Probiernictwo jest metodą badania i cechowania wyrobów wykonanych z metali szlachetnych oraz ich stopów. Próba złota jest zatem sposobem określenia zawartości tegoż metalu w stopie. Jest ona wyrażana w promilach, czyli stop zawierający 50% złota znakowany jest jako próba 500. Czyste złoto jest niezwykle miękkie – aby zwiększyć jego trwałość, należy je domieszkować innymi metalami. Wyróżnia się następujące próby złota:
- 0 próba 999 zawiera 99,9% czystego złota (złoto inwestycyjne, w postaci sztabek oraz monet bulionowych, dostępne jest w handlu właśnie w tej najwyższej próbie zawierającej do 99,999% szlachetnego żółtego kruszcu)
- 1 próba 960 zawiera 96,0% czystego złota
- 2 próba 750 zawiera 75,0% czystego złota
- 3 próba 585 zawiera 58,5% czystego złota
- 4 próba 500 zawiera 50,0% czystego złota
- 5 próba 375 zawiera 37,5% czystego złota
- 6 próba 333 zawiera 33,3% czystego złota
Złoto próby 750 i 585 to najpopularniejsze stopy stosowane do wyrobu biżuterii.
Innym sposobem na określenie ilości złota w stopie są karaty - 1 karat to 1/24 zawartości wagowej złota w danym stopie:
- 24-karatowe – próba 1000 (w rzeczywistości monety bulionowe zawierają do 99,999% złota)
- 23-karatowe – próba 958
- 22-karatowe – próba 916
- 18-karatowe – próba 750
- 14-karatowe – próba 585
- 12-karatowe – próba 500
- 10-karatowe – próba 417
- 9-karatowe – próba 375
- 8-karatowe – próba 333
Różne kolory złota a złoto inwestycyjne
Kolorowe złoto znajduje zastosowanie głównie w produkcji biżuterii. Swoją zróżnicowaną barwę zawdzięcza rozmaitym metalom dodanym do stopu: odcień różowy to efekt domieszek srebra oraz miedzi, biały uzyskuje się przez dodanie niklu lub palladu, natomiast rzadkie stopy złota z żelazem, bądź aluminium nadają kruszcowi błękitny i fioletowy – zwany też ametystowym – odcień. Jednak złoto inwestycyjne, w najczystszej postaci, jest zawsze klasycznie żółte i błyszczące.
Szlachetna patyna
Dawniej, większość monet używanych w obrocie handlowym wybijana była ze złota o próbie 650 lub 925, co oznacza, że w ich składzie znajdowało się od kilkudziesięciu do kilku procent domieszek innych metali, najczęściej srebra i miedzi. Obecność miedzi w stopie może mieć wpływ na wytwarzanie się naturalnej patyny, zwanej też śniedzią lub grynszpanem szlachetnym. Zielonkawoszary nalot powstaje wskutek utleniania się w atmosferze węglanu hydroksymiedzi. Patyna tworzy na powierzchni kruszcu trwałą powłokę, a cały proces śniedzenia metalu trwa kilkadziesiąt lat, choć pierwsze objawy mogą być widoczne już po upływie kilku miesięcy. W tym kontekście warto wspomnieć, że patyna nie wpływa bezpośrednio na wartość monet.
Pakowanie sztabek złota w CertiCard
CertiCard, inaczej CertiPack, to opakowanie wykonane z przezroczystego i wytrzymałego tworzywa sztucznego, w którym sprzedawane są sztabki złota inwestycyjnego o różnej wadze. Mennice regularnie emitują serie sztabek złota, pakowane w certyfikowane CeriCardy. W opakowaniu, obok sztabki złota, znajduje się również certyfikat jej autentyczności, na którym widnieje nazwa mennicy, próba złota, waga sztabki, jej numer seryjny oraz podpis pracującego w mennicy mincerza. CeriCard gwarantuje więc autentyczność tego szlachetnego metalu. Co ważne, kupionych sztabek złota, zapakowanych w oryginalne CertiCardy nie warto rozpakowywać.
Zalety CertiCardów
Pakowanie sztabek złota w CertiPacki wpływa także na idealny stan zachowania kruszcu. Im czystsze jest złoto, tym większa jest jego miękkość, a co za tym idzie również łatwość ewentualnych uszkodzeń. Na błyszczącej powierzchni sztabki widoczny jest każdy, nawet najmniejszy, odcisk palca, zatem CertiCard jest doskonałym zabezpieczeniem tego delikatnego kruszcu – ułatwia jego zakup, transport oraz przechowywanie. CertiPacki są idealne do niewielkich, nieprzekraczających 100 gram, sztabek złota, które nie mają wybitego na czole numeru seryjnego.