Rodzaje złota

23 stycznia 2018

Złoto w czystej postaci, to metal o głębokiej żółtej barwie i połyskliwej powierzchni. Z punktu widzenia inwestycyjnego, właśnie ta czysta postać jest najwięcej warta, dlatego sztabki czy monety bulionowe, w których zawartość złota wynosi ponad 99%, mają intensywnie żółtą barwę. Trzeba jednak pamiętać, że złoto ma również wartość estetyczną – wykorzystuje się je między innymi w jubilerstwie do wytwarzania ozdób czy biżuterii. Złoto w takiej postaci często oferowane jest w innych odcieniach – na rynku dostępne są produkty ze złota białego, różowego, a nawet czerwonego. Czym różnią się te rodzaje złota i jakie są ich właściwości?

Kolory złota – od czego zależą?

Złoto przez wieki było obrabiane w postaci czystej, więc większość ozdób, biżuterii, ale również elementów dekoracyjnych z przeszłości ma barwę żółtą, czyli naturalną dla tego metalu. Taki stan rzeczy trwał mniej więcej do XIX wieku. W tamtym czasie bowiem zaczęto przetapiać złoto z innymi metalami, dzięki czemu uzyskiwano inne kolory, na rynku zaś pojawiały się produkty ze złota białego, różowego, czy czerwonego. Różne rodzaje złota, to  inaczej stopy tego kruszcu z innymi metalami – szlachetnymi i nieszlachetnymi. Barwa zależy od domieszki - między innymi srebra, miedzi, niklu, palladu czy platyny.

Czerwone i różowe złoto – z domieszką miedzi

Metale mają ograniczoną liczbę kolorów. Niemal wszystkie z nich, w czystej postaci, mają kolor biały lub szary. Wyjątek stanowi żółte złoto i czerwona miedź. I właśnie dodatek miedzi sprawia, że odcień złota zmienia się i przesuwa w stronę różu, a nawet czerwieni. Intensywność tej barwy zależy od ilości miedzi w stopie. Warto w tym miejscu wspomnieć jednak, że ilość złota określa prawo probiernicze, więc dowolne łączenie złota i miedzi z domieszką innych metali, w celu uzyskania preferowanej barwy, jest zabronione. Ta sama zasada dotyczy mieszania wszystkich metali ze złotem. Aby uzyskać złoto różowe wysokiej próby (0,750), trzeba zmieszać 75% złota, 4,5% srebra oraz 20,5% miedzi. Wyrób z takiego stopu będzie cenniejszy niż próby 0,375, który również ma barwę różową – a składa się na niego 37,5% złota, 20% srebra i 42,5% miedzi. Domieszka miedzi w stopie ze złotem, pozwala otrzymać barwy od ciemniejszych odcieni żółtego, nawet do intensywnego, czerwonego koloru.

Białe złoto, czyli najmodniejszy rodzaj złota na rynku

Rynek złota nie ucieka przed trendami, a jednym z najmodniejszych rodzajów złota w ostatnich czasach jest złoto białe. Ogólnie rzecz ujmując, aby otrzymać złoto o jaśniejszej barwie, wystarczy wykonać stop złota z dowolnym innym metalem (oprócz miedzi). Jednak w złotnictwie używa się przede wszystkim srebra, palladu, platyny czy niklu. I właśnie złoto z domieszką tego ostatniego metalu daje odcień najbardziej poszukiwany, a jednocześnie produkty z takiej mieszanki mają rozsądne ceny. Nie jest to czysta biel - kolor póki co nieosiągalny, ale wciąż bardzo poszukiwana barwa, czyli bardzo jasne odcienie koloru srebrnego bądź szarego. Ponieważ wiele osób jest uczulonych na nikiel, zamiast niego do obrotu dopuszczone są wyroby z białego złota z domieszką palladu. Jest to jednak metal droższy i trudniejszy w obróbce, więc cena produktu wyraźnie wzrasta. Białe złoto – jeśli stop nie oferuje zadowalającego koloru – może być również pokryte galwaniczną warstwą rodu, palladu lub platyny. Na koniec warto jeszcze wspomnieć, że oprócz zmiany koloru różne rodzaje złota mają również różne właściwości fizyczne. Czyste złoto jest metalem dość miękkim i podatnym na uszkodzenia, a stąd niezbyt praktycznym. Dzięki domieszce innych, twardszych metali, złoto staje się twardsze i lepiej sprawdzi się jako materiał - na przykład na obrączki lub inną biżuterię.

Różne rodzaje złota a ich wartość inwestycyjna

Można dyskutować o walorach estetycznych różnych rodzajów złota, ale trzeba też uczciwie stwierdzić, że trudno uznać je jako dobro inwestycyjne. Przede wszystkim dlatego, że wykonuje się z nich biżuterię, która objęta jest stawką podatku VAT. Poza tym – oprócz samego kruszcu – płaci się też za pracę artysty lub rzemieślnika, który dany produkt wykonuje. Trzeba też pamiętać, że różne rodzaje złota są tak naprawdę stopami tego szlachetnego kruszcu z innymi, nieszlachetnymi lub szlachetnymi, ale tańszymi metalami, więc ilość złota uzależniona jest od próby. Wszystko to sprawia, że czyste złoto w postaci sztabek lub monet bulionowych nadal jest najlepszym rodzajem inwestycji w złoto, ale jednocześnie nie sposób odmówić biżuterii i ozdobom z różnych rodzajów złota wartości estetycznych, wyjątkowej prezencji i kunsztu wykonania.