Dlaczego banki centralne skupują złoto?

10 sierpnia 2017

Stronę popytową na rynku złota reprezentuje wiele podmiotów, które zgłaszają większe bądź mniejsze zapotrzebowanie na szlachetny kruszec. Jedną z najistotniejszych grup są niewątpliwie banki centralne, które skupują złoto w ogromnych ilościach. Z jakich powodów decydują się na taki krok? Które kraje posiadają największe rezerwy złota i jak na ich tle prezentują się rezerwy Polski?

Złoto i banki centralne

W posiadaniu banków centralnych znajdują się ogromne ilości złota, które podobnie jak w przypadku inwestorów indywidualnych służą przede wszystkim do różnicowania portfela. Każdy kraj posiada mniejsze lub większe rezerwy walutowe, zaś posiadanie złota pozwala im na uniezależnienie się od wartości walut papierowych. W ich przypadku istnieje bowiem możliwość dodruku, co może istotnie przełożyć się na wartość zgromadzonych rezerw. Złoto, z uwagi na swoją odporność na inflację, doskonale sprawdza się jako element różnicujący portfel i redukujący poziom towarzyszącego mu ryzyka.

Chęć posiadania przez banki centralne rezerw złota wynika również z obaw dotyczących niestabilności politycznej czy też zagrożenia konfliktami zbrojnymi. W przypadku tego typu wydarzeń, złoto stanowi zwykle najpłynniejszy pieniądz. Co więcej zyskuje wówczas na wartości, dlatego też polityka banków centralnych koncentrująca się na skupie złota nie powinna być dla nikogo zaskakująca.

Banki centralne dokonują w skali roku zakupów netto wynoszących nawet kilkaset ton. Tak duże zakupy istotnie wpływają na kurs szlachetnego kruszcu i dla inwestorów indywidualnych stanowią swoisty barometr nastrojów rynkowych. Sprzedaż posiadanych rezerw złota może sugerować chociażby skalę wewnętrznych problemów kraju. Doskonale obrazuje to przykład Wenezueli, która w połowie ubiegłego roku zredukowała zapasy surowca do rekordowo niskiego poziomu, by uporać się z ekonomicznym i zadłużeniowym kryzysem, z jakim się wówczas zmagała.

Tak znaczące redukowanie posiadanych zasobów złota jest jednak rzadkością. Na przestrzeni ubiegłych lat rokrocznie notowano postępujące zakupy netto i nic nie wskazuje na to, by w najbliższej przyszłości sytuacja ta miała się zmienić. Według statystyk od 2008 roku do końca 2016 roku banki centralne zwiększyły swoje rezerwy królewskiego kruszcu aż o 3 200 ton!

Kraje posiadające największe rezerwy złota

Posiadanie dużych rezerw złota to nie tylko sposób na skuteczne zabezpieczenie posiadanych rezerw walutowych, ale również dowód potęgi. Doskonale pokazują to statystyki, zgodnie z którymi czołówkę listy największych posiadaczy złota zajmują kraje rozwinięte. Od lat pozycję lidera zajmują Stany Zjednoczone i nic nie wskazuje na to, by ich pozycja była zagrożona. W posiadaniu USA znajduje się ponad 8 130 ton złota, czyli ponad dwukrotnie więcej aniżeli w przypadku zajmujących drugie miejsce Niemiec ( ok. 3 378 ton). Trzecią lokatę zajmują Włochy, które zdołały zgromadzić aż 2 452 tony złota.

Tuż poza podium plasuje się Francja (2 436 ton), która razem z Chinami (1 843 tony), Rosją (1 680 ton) i Szwajcarią (1 040 ton) zamykają elitarne grono krajów posiadające rezerwy przewyższające poziom 1 000 ton. Jak na ich tle prezentuje się Polska? Polskie rezerwy złota pozostają od lat na stałym poziomie (103 tony), co odpowiada ok. 4% wartości posiadanych rezerw walutowych. Polskie złoto składowane jest w banku centralnym Wielkiej Brytanii. Wynik nie jest wprawdzie imponujący, jednak znacznie mniejsze niż Polska rezerwy złota posiadają chociażby Australia, Kuwejt, Norwegia czy Kanada.

Skup złota czy sprzedaż?

Analizując zmiany stanu rezerw na przestrzeni lat można dostrzec pewne prawidłowości. Wprawdzie zakupy netto wskazują na duże zainteresowanie szlachetnym kruszcem, jednak za wynik ten odpowiadają w największym stopniu kraje rozwijające się. Sporych zakupów w ostatnich latach dokonały przede wszystkim Chiny i Rosja, a także Turcja, Indie czy Kazachstan. W przypadku krajów rozwiniętych tendencja prezentuje się nieco inaczej. Większość decyduje się na utrzymanie posiadanych rezerw na względnie niezmienionym poziomie lub na mniejsze lub większe ich uszczuplenie. Na krok taki zdecydowały się m. in. Francja, Szwajcaria oraz Niemcy. Na podejmowane decyzje o zakupie bądź sprzedaży złota wpływ ma wiele czynników – atrakcyjność inwestycyjna złota, wysokość stóp procentowych, polityka wewnętrzna czy chociażby kondycja ekonomiczna kraju.